diëtistenpraktijk A. Bakker‑Fransen
voedings- en dieetadvies, individuele begeleiding bij afvallen

Zelfgemaakte pizza

Je kunt een kant en klaar pizza kopen uit de supermarkt, of je kunt zelf een pizza maken van kant en klaar deeg en daar zelf verse ingrediënten opleggen….. of je maakt de pizza bodem zelf met allerlei verse producten erop.
Deze laatste variant is echt het allerlekkerst! Hoe puurder je kookt zonder chemische toevoegingen hoe beter! En het is ook leuk om te doen. Met een muziekje van Andrea Bocelli op de achtergrond en een glaasje Italiaanse wijn… helemaal in de Italiaanse sferen.
Je hebt nodig voor 2 personen:
• 250 gram pizzadeeg met gist
• 1 eetlepel extra vierge olijfolie
• 125 ml water
Kneed alle ingrediënten samen gedurende 3 minuten.
Maak het deeg goed plat en bestuif alle kanten met bloem. Leg het goed uitgerolde deeg op een ingevette ovenplaat of op bakpapier. En dan beleggen met wat je maar lekker vindt.
Ik heb de bodem eerst bedekt met wat tomaten stukjes uit blik. Let op dat er geen suiker is toegevoegd of e-nummers. Strooi er wat Italiaanse kruiden over en beetje geraspte (Italiaanse) kaas. Je kunt het deeg ook bestrijken met beetje olijfolie en lekkere kruiden (Oregano, Italiaanse kruiden) of zelf pesto maken en dit er dun overheen strijken.
Daarna heb ik de pizza bedekt met dun gesneden kastanje champignons, rode ui-ringen, reepjes paprika en tot slot plakken Italiaanse rauwe ham.
Plaats de pizza in het midden van een voorverwarmde oven (200 graden) en bak deze in ongeveer 20 minuten gaar.
Tot slot kun je er iets “groens” overheen strooien voor de smaak en voor een mooi kleur-effect. Ik had nog peterselie, maar basilicum of rucola is ook erg lekker.
En dan lekker genieten!

Parelcouscous met gekleurde wortels en fetakaas, vegetarisch recept

Parelcouscous wordt gemaakt van tarwe. Het is wat dikker en ronder dan de gewone couscous. Het heeft ook wat meer bite dan de gewone couscous, wat ik zelf lekkerder vindt.
Dit gerecht is geïnspireerd op de Marokkaanse keuken, waarin hartige en zoete smaken vaak gecombineerd worden. De paprika wordt geroosterd in de oven en daardoor wordt deze wat zoeter van smaak en juist erg lekker met het wat zoute fetakaas. Ik vind het een heel verrassend recept waar de smaak van alle ingrediënten goed tot zijn recht komt. Ik ga het zeker vaker maken!
Voor 2 personen heb je nodig:
• 2 rode paprika’s, in reepjes gesneden
• 2 knoflook tenen fijn snijden
• peterselie blaadjes fijn snijden
• 100 gram feta kaas, in blokjes gesneden
• 40-50 gram amandelen, fijn gehakt
• 140 gram parelcouscous ( 70 gram persoon)
• 200 gram (gekleurde) wortels, in dunne plakjes gesneden
• 2 theelepels karwij zaad
• olijfolie

Verhit een lepel olijfolie in een koekenpan en bak de paprika op een laag vuur in ongeveer 20-25 minuten zacht. Verhit een lepel olijfolie in een braadpan en bak 1 gesneden knoflook hierin. Voeg de parelcouscous toe en roerbak 1 minuut mee. Voeg 75 ml water per persoon toe met een snufje zout en kook de couscous in 15 minuten gaar. Roer de korrels los en laat zonder deksel uitstomen.
Verhit ondertussen in een wok een lepel olijfolie en fruit de knoflook 1 minuut. Voeg de gesneden wortels toe met de karwijzaad en roerbak tot beetgaar( ongeveer 10-15 minuten). Voeg de wortels en de gare paprika reepjes toe aan de couscous en roer goed door. Voeg de helft van de amandelen en de helft van de fetakaas toe en verhit goed door. Verdeel de parelcouscous over de borden en garneer met de overgebleven fetakaas, amandelen en peterselie.
Smullen maar!

Paksoi met kip/kerrie saus en sesamzaadjes

Paksoi is een langwerpige (Chinese) koolsoort met groene bladeren en spierwitte bladstelen. Je kunt de groente koken, maar zelf geef ik de voorkeur aan wokken. Ik vind de knapperige bite erg lekker. Gebruik de gehele groenten, je hoeft niets weg te gooien. De groente heeft een milde, tikje pittige smaak.
Sesamzaad is rijk aan onverzadigde vetten, dus altijd goed om dit te voegen aan een gerecht of salade.
Je hebt nodig voor 2 personen:
kopje (noten)rijst
• 1 ui, snipperen of in ringen
• 2 paksoi
• 250 gram kipfilet in blokjes gesneden
• 2 theelepels kerrie
• 1 ½ lepel bloem
• 100-150 ml kokosmelk
• ¼ kippenbouillon blokje
• 100 ml water
• theelepels sesamzaad, van te voren roosteren in een droge koekenpan

Kook de (noten)rijst volgens de gebruiksaanwijzing.
Verwarm olijfolie in een braadpan en bak de kipfilet beetje bruin. Voeg de gesnipperde ui toe en fruit dit 3 minuten mee. Voeg de bloem en de kerrie toe en gaar dit 3 minuten. Voeg vervolgens de kokosmelk, bouillonblokje en water toe. Roer goed door. Afhankelijk hoe dik de saus is voeg je eventueel later klein beetje water toe. Zorg dat de saus niet te dun wordt.
Laat dit 10 minuten op een laag pitje sudderen. Roer zo nu en dan de saus goed door.
Was en snijd de paksoi in repen. Verwarm de olijfolie in een wok en roerbak de groenten snel in 2-3 minuten beetgaar. Voeg eventueel beetje zout en/peper toe.
Schep de rijst op je bord, daarnaast de paksoi en de kip/kerrie saus. Strooi de sesamzaadjes over de groenten.
Het gerecht ziet er beetje kleurloos uit, maar is zeer smaakvol. Je kunt er een rode paprika salade bij maken.

Vitamine D

Vitamine D wordt onder invloed van zonlicht in de huid aangemaakt. Deze vitamine komt alleen voor in kleine hoeveelheden in voedingsmiddelen van dierlijke herkomst. Alleen in vette vis (zalm, makreel en haring) komt meer vitamine D voor. Vitamine D komt ook voor in vlees en ei, maar minder dan in vis. Daarnaast wordt het toegevoegd aan margarines, halvarines en bak en braadproducten (niet in olie). Roomboter bevat van nature vitamine D maar veel minder dan wat wordt toegevoegd aan de margarines. 

Mijn advies is het overzicht aan te houden. Ik merk dat ook jongeren steeds vaker een tekort hebben. Vooral bij overgewicht, maar ook als er te weinig vet wordt gebruikt. Als ik een vermoeden heb dat er een tekort is laat ik het door bloedonderzoek bepalen. Tekorten kunnen leiden tot spierzwakte, botbreuken vnl. op latere leeftijd, verhoogd risico op (luchtweg)infecties, verminderde weerstand met als gevolg algehele malaise en vermoeidheid.

Functies vitamine D: Vitamine D zorgt samen met calcium voor sterke botten. Samen hebben ze een positieve invloed op de botdichtheid en kan het de kans op botbreuken verkleinen. Daarnaast is vitamine D van belang voor een goede spierfunctie. Een tekort kan gepaard gaan met spierzwakte en spierkrampen. Er is een sterk bewijs dat vitamine D een rol speelt in het immuunsysteem (onze weerstand ). Daarnaast wordt er steeds meer onderzoek verricht wat voor functies vitamine D nog meer heeft. Bovenstaande redenen zijn genoeg om eens kritisch naar de vitamine D inname te kijken. Bij twijfel altijd contact opnemen met een professional. Want het kan echt vervelende consequenties hebben op langer termijn. Tip: vitamine D is een vet oplosbare vitamine. Als je een supplement gebruikt neem deze dan in bij een maaltijd die het meeste vet bevat. Dit is meestal de warme maaltijd.

Shakshuka

Shakshuka is een stoofgerecht uit de Middellands Zeegebied en Midden-Oosten. Het woord shakshuka betekent “een mengsel”, je kunt dus verschillende recepten hiervan vinden, maar altijd met eieren en tomaten. Dit recept kreeg in van mijn zoon en ik ga dit zeker vaker klaarmaken!

Je hebt nodig voor 2 personen:
• 1 ui, gesnipperd
• 2 knoflooktenen fijn gesneden
• half rood pepertje zeer fijn gesneden
• 1 rode paprika in stukjes gesneden
• 4 tomaten, bij voorkeur roma- of pruimtomaat
• verse peterselie, zeer fijn gesneden
• groentebouillon blokje
• 2-4 eieren (afhankelijk of je er wel of geen brood bij eet)
• feta kaas in blokjes gesneden
• evt. stokbrood

Verhit de olijfolie in een braadpan en fruit de ui, de knoflook en de rode peper in 2 minuten. Voeg de paprika, tomaat en de helft van de peterselie toe. Voeg beetje water toe en de helft van groentebouillonblokje. Breng aan de kook en laat afgedekt 5 minuten pruttelen. Breng op smaak met peper.
Maak kuiltjes in het groentemengsel en breek de eieren hierin. Bestrooi de eieren met beetje zout en peper. Verdeel de stukjes fetakaas(of geitenkaas) over het gerecht en dek de pan af. Laat de eieren 10 minuten stollen. Haal de laatste 4 minuten de deksel van de pan om het overtollige vocht te laten verdampen.
Verdeel het gerecht over de borden en garneer met de rest van de peterselie. Eventueel kun je er een stokbroodje bij serveren. Om het koolhydraat beperkt te houden dan uiteraard niet.

Beweegadvies

Nederlanders zitten veel en vaak. Gemiddeld wel bijna 9 uur per dag. We zitten aan tafel, op de bank voor de tv, achter de computer, in de auto, in de trein etc… Veel zitten verhoogt het risico op hart- en vaatziekten. Het heeft ook een direct effect op de insuline gevoeligheid: hoe meer je zit, hoe meer insuline je lichaam nodig heeft. En dit zorgt er weer voor dat je meer vet opslaat. (Insuline is een groeihormoon)
Dus bewegen is het advies.
Bewegen helpt om je spieren sterker te maken, het verhoogt je stofwisseling, het werkt ontspannend, je voelt je fitter en energieker en het heeft een kalmerend en stress verlagend effect. En bewegen is essentieel voor een goede hartgezondheid.

De Gezondheidsraad geeft het volgende advies voor volwassenen:
• bewegen is goed, meer bewegen is beter
• doe minstens 150 minuten per week aan matige intensieve inspanning zoals wandelen en fietsen. Dit komt neer op minstens 20 minuten per dag, langer en vaker en/of intensiever is nog beter.
• doe minstens 2x per week spier- en botversterkende activiteiten, voor ouderen gecombineerd met balans oefeningen.
• voorkom veel stilzitten, kom na elk uur zitten in beweging.

Krachttraining versterkt je spieren en verhoogt je stofwisseling. Dit kan gewoon in de woonkamer met oefeningen als opdrukken, lunges, squats en met gewichtjes werken. Maar ook in de tuin werken en met huishoudelijk karweitjes kun je je spieren opbouwen. Doe alles wat krachtiger en langer.
Door kracht training wordt je sterker, je figuur verbetert doordat je extra spierweefsel opbouwt. En meer spiermassa betekent ook dat je stofwisseling verhoogt.

Meer bewegen is een kwestie van plannen. Het moet een gewoonte worden. Maak voor jezelf een plan hoe je meer kunt gaan bewegen. Je hoeft echt niet naar de sportschool. Bouw het langzaam op, het moet leuk blijven en uiteraard moet je geen blessures krijgen. En zie na 2 maanden al het resultaat!
Veel succes!
Bij gezondheidsklachten eerst je arts raadplegen of het voor jou ook verantwoord is.

Courgettes

Deze zomer groeiden er veel courgettes in onze tuin. Ik vind het een heerlijke groente waar je veel verschillende gerechten van kunt maken. Je kunt ze onder ander koken, roerbakken, bakken, grillen, roosteren op de barbecue, courgetti (spaghetti sliertjes) en als plakjes is het een goed alternatief voor lasagne bladen of pizzabodem van maken. Pas wel op met een rauwe courgette. Als ze bitter smaken mag je ze niet rauw eten omdat er zich dan een giftige stof heeft gevormd. Om deze reden eet ik ze niet rauw.
Je hebt de bekende groene courgette, maar in de winkel zie je ook de gele. Ook de bolcourgettes zie je steeds vaker. Deze zijn beschikt om uit te hollen en te vullen.
Ze bevatten veel vitamine C, B vitamines en oa de mineralen calcium, kalium en ijzer.
De courgette moet bij aankoop een gave schil hebben en stevig aanvoelen. Bewaar ze op een koele plaats, maar niet in de koelkast. Daar worden ze zacht. Je kunt ze een lange tijd goed houden.
Hieronder zie je verschillende mogelijkheden: soep, ratatouille, pizza, salades, lasagne (met dank aan mijn zoon die deze heeft gemaakt) courgetti en gegrild.
De recepten vind je op mijn website: www.dietist-assen.nl onder kopje “blog”.

Linzen-makreel salade met courgette, ei en avocado

Een salade is pas een volwaardige maaltijd als er voldoende eiwitten, vetten en groenten in voorkomen. Onderstaande is zo’n salade. Eiwitten uit de vis, ei en de linzen (bevat ook de goede koolhydraten) en als groenten wordt spinazie en courgette toegevoegd.

Voor 2 personen heb je nodig:
• 2 eieren
• 1 kleine courgette, in dunne plakjes gesneden
• 1 eetlepel olijfolie
• paar bosuitjes in ringetjes gesneden
• 1 blikje gerookte makreel in extra vierge olijfolie
• 1/2 citroen, uitgeperst
• 1 grote theelepel mosterd
• 1 zakje of blikje linzen (goed afspoelen)
• 150 gram spinazie

Bereiding:
Kook de eieren 8 minuten, laat ze schrikken onder koud water, pel en halveer ze.
Snijd de courgette in dunne plakjes. Doe deze in een schaal en besprenkel de courgette met wat olijfolie en voeg wat peper en zout toe. Gril de plakjes courgette in een grillpan of bak ze in een koekenpan. Leg ze op een bord om wat af te laten koelen.
Snijd de avocado’s in plakjes.
Laat de gegrilde makreel uitlekken en vang de olie op.
Maak een dressing van de mosterd, 2 lepels uitgeperste citroen en 2 eetlepels van de opgevangen olie. Maak op smaak met peper en evt. beetje zout.
Leg de spinazie mooi op een bord. Verdeel hierover de linzen en de plakjes courgette. Daarna de avocado, bosuitjes en de eieren. Verdeel de stukjes makreel over de salade en besprenkel met de dressing.
Op de foto zie je de courgette niet, deze was even verstopt onder de avocado en de linzen.

Pasta salade met ricotta, avocado, spekjes en spinazie

Heerlijk om na de vakantie nog even na te genieten van het mooie weer. Daarbij is het altijd lekker om een salade te maken. Deze salade kost weinig tijd en mijn man en ik vonden deze erg smaakvol.

Je hebt nodig voor 2 personen:
• ongeveer 200 gram gekookte pasta (bijv. Penne)
• 125 gram gerookte spekreepjes
• spinazie, in reepjes gesneden
• 1 avocado in stukjes gesneden
• 2 eetlepels ricotta
• cherry tomaatjes
• paar basilicum blaadjes fijn geknipt.
• extra vierge olijfolie
• 2 theelepels kappertjes
• geraspte parmezaanse kaas
• naar smaak peper en zout

Bereiding:
Kook de pasta gaar volgens de gebruiksaanwijzing en spoel meteen af onder stromend koud water.
Bak de spekjes uit en laat afkoelen op keukenpapier.
Voeg 2 eetlepels ricotta toe aan de pasta en maak op smaak met peper, zout en olijfolie.
Voeg de reepjes spek en de spinazie toe en meng dit goed door de pasta. Voeg voorzichtig de stukjes avocado, tomaatjes, de kappertjes en de basilicum toe. Voor garnering, maar ook voor de smaak is het lekker om wat geroosterde pijnboompitten over de salade te strooien.
Lekker met wat gerapte parmezaan er over en evt. paar stukken watermeloen.
Bon appetito!

Boek Hart en vaatziekten? maak jezelf beter

Geschreven door Hanno Pijl en Karine Hoenderdos.

In dit boek wordt in een stappenplan heel duidelijk en overzichtelijk uitgelegd hoe je je voeding en leefstijl kunt veranderen en zo de risico’s op hart- en vaatziekten aanzienlijk kan verkleinen. De medische informatie wordt duidelijk uitgelegd per hoofdstuk. In 10 stappen gaat het onder ander over : begin de dag goed, stop met slechte gewoontes, voed je hart, tel je stappen, opladen en dempen, eet meer kleur, bereik je gezonde gewicht en maak jezelf beter. Tweede helft van het boek beschrijft heerlijke recepten voor ontbijt, lunch en diner. Er staan mooie foto’s in het boek, veel kleur en het leest makkelijk door de kleine hoofdstukken. Ik vind dit boek een echte aanrader voor ieder die iets wil doen om de cholesterolwaarden te optimaliseren en zijn/haar gezondheid wilt verbeteren. Hanno Pijl is hoogleraar diabetologie en internist aan Leids Universitair Medisch Centrum. Karine Hoenderdos is diëtist en schreef samen met Hanno Pijl ook het boek Diabetes 2, maak jezelf beter en het kookboek hiervan.