Als er bij u diabetes is geconstateerd dan is dat best even schrikken. U voelt zich misschien best wel goed en dan wordt u ineens als een zieke gezien. Er komt veel op u af, omdat u misschien medicatie moet gaan gebruiken, steeds bloedglucose moet laten prikken ter controle en naar verschillende hulpverleners wordt doorverwezen. Alle hulpverleners hebben echter allemaal als doel: u goede begeleiding bieden om u zo goed mogelijk in te stellen om complicaties te vermijden of te voorkomen.
U bent doorverwezen naar mij om uw voeding door te nemen. Dat kan een grote stap zijn, omdat u misschien wel denkt dat er veel voedingsmiddelen worden verboden. Uiteraard is het verstandig om de hoeveelheid koolhydraten in uw voeding te verminderen, maar dat betekent niet dat het niet mag. Voor mij de uitdaging om samen met u een advies op maat te maken wat bij uw gewoontes en behoeftes past. Mijn ervaring is dat we er bijna samen altijd uitkomen om uw glucosewaarden te verlagen.
Als u meer wilt weten over uw diabetes kunt u naar de volgende onderwerpen doorklikken:
Bij u is diabetes geconstateerd
De huisarts heeft diabetes mellitus (suikerziekte) bij u geconstateerd en heeft u doorgestuurd naar verschillende zorgverleners. Er komt heel veel op u af, waar u in het begin waarschijnlijk wel aan moet wennen.
Goede zorg bestaat uit meer dan alleen medische behandeling. Om uw glucosewaarden zo goed mogelijk in te stellen en complicaties van diabetes te voorkomen zult u regelmatig naar de diabetesverpleegkundige / praktijkondersteuner moeten, maar ook naar de oogarts en de diëtist.
Diabetes en voeding zijn twee zaken die niet van elkaar te scheiden zijn. Uw arts heeft u geadviseerd extra aandacht te schenken aan wat u eet en drinkt. Daarom heeft de arts u doorgestuurd naar mij. Ik ben een vaste schakel in het zorgprogramma. Ik maak voor u een persoonlijk voedingsadvies, aangepast aan uw wensen en omstandigheden.
Samen zorgen wij er voor dat u een goede diabeteszorg krijgt. U staat er niet alleen voor, vraag hulp en advies aan ons, daar zijn wij voor.
Als u al een langere tijd diabetes heeft kan het ook verstandig zijn om uw voeding eens door te nemen met mij. De inzichten wijzigen in de loop van de tijd, ook uw eetpatroon kan in de loop van de jaren gewijzigd zijn. Neem gerust contact met mij op om een afspraak te maken uw voeding helemaal door te nemen.
Wat is diabetes
Diabetes mellitus is een aandoening waarbij er problemen zijn met het binnen de juiste grenzen houden van het glucosegehalte van het bloed (de bloedglucose). De oorzaak is een tekort aan insuline of een verminderde werking van insuline. Ook kunnen de cellen minder gevoelig worden om de glucose op te nemen. Het gevolg hiervan is een verhoogde bloedglucose.
Insuline is een hormoon wat gemaakt wordt door de alvleesklier, het zorgt voor de opname van glucose in de cellen van het lichaam. Insuline werkt als een sleutel: het opent de deur van de lichaamscel, zodat de glucose naar binnen kan gaan. Bij diabetes gaat dit proces niet meer zoals het moet. Er blijft een deel van de glucose achter in de bloedbaan, zodat de glucosewaarden stijgen. Een ander deel van de glucose wordt door de nieren via de urine uitgescheiden.
Zo ontstaan de bekende symptomen van diabetes: moeheid, dorst, wazig zien, jeuk, veel plassen en gewichtsafname. Deze klachten verdwijnen meestal snel als de diabetes wordt behandeld.
Er hoeven niet altijd klachten te bestaan. Vaak wordt diabetes bij toeval ontdekt, bijv. bij een keuring. Het is niet altijd nodig dat medicijnen worden gebruikt. Bij een gezonde leefstijl ( gezonde voeding, beperking van koolhydraten, regelmatig bewegen, met mate/geen alcohol en niet roken) kunt u de glucosewaarden normaliseren.
Behandeling van diabetes type 2
Het doel van de behandeling van diabetes is:
- de bloedglucosewaarden in het bloed zo goed mogelijk reguleren
- het voorkomen van hart- en vaatziekten
Als uw glucosewaarden in het bloed gereguleerd zijn zorgt dit ervoor dat u op korte termijn geen last heeft van klachten als dorst en veel plassen. Goede glucosewaarden zijn ook belangrijk voor uw gezondheid op langer termijn. Een goed instelling help complicaties te voorkomen. Mensen met diabetes hebben een sterk verhoogde kans op hart- en vaatziekten (hartaanval, beroerte).
De behandeling bestaat uit:
- eventueel afvallen
- medicijnen (bij licht verhoogde glucosewaarden geen medicatie)
- gezonde leefstijl
- kennis over diabetes
Afvallen
Het merendeel van de mensen met diabetes heeft een te hoog lichaamsgewicht. Of dit bij u ook het geval is, kunt u bespreken met uw huisarts of diëtist. Het is zeker de moeite waard bij te hoog gewicht af te vallen. Vermindering met 10% van uw huidige gewicht is vaak voldoende om de glucosewaarden te laten dalen. Hoe minder overgewicht u heeft, hoe beter de insuline zijn werk kan doen. Daarnaast dalen ook vaak de cholesterolwaarden en de bloeddruk, wat ook ten goede komt voor uw gezondheid.
Medicijnen
Als uw bloedglucosewaarden niet voldoende dalen door afvallen en meer bewegen, schrijft uw arts medicijnen voor. Soms moet u al meteen met medicijnen beginnen nadat is ontdekt dat u diabetes heeft. Bij diabetes type 2 worden verschillende medicijnen gebruikt en vaak krijgen mensen meer medicijnen tegelijk voorgeschreven. Bespreek met uw arts waarvoor de verschillende medicijnen zijn en wanneer ze het best ingenomen kunnen worden.
Gezonde leefstijl
Voor iedereen met diabetes is het belangrijk om zo gezond mogelijk te leven. Gezond eten en voldoende bewegen helpt goede bloedglucosewaarden te krijgen. Een half uur matig-intensief bewegen per dag heeft al effect. Bewegen zorgt er voor dat de cellen gevoeliger worden voor insuline, ze hebben er minder van nodig. Soms heeft afvallen en meer bewegen zelf zoveel effect, dat u geen medicijnen hoeft te gebruiken. Dat kan vooral gebeuren bij mensen die nog niet lang diabetes type 2 hebben.
Kennis over diabetes
Het is gemakkelijker om met diabetes te leven als u weet hoe u uw voeding aan uw diabetes moet aanpassen, hoe u met uw medicijnen om moet gaan, maar ook hoe glucosewaarden reageren in bijzondere omstandigheden als vakantie, stress of ziekte. Als u genoeg over diabetes weet, heeft de behandeling meer kans van slagen.
Koolhydraten
Onze voeding bestaat uit vetten, eiwitten, koolhydraten, vitaminen, mineralen en water. Bij diabetes is de koolhydraatstofwisseling en de vetstofwisseling gestoord.
Koolhydraten is een verzamelnaam voor suikers en zetmeel, die een belangrijke energiebron voor ons lichaam zijn. Koolhydraten komen voor in brood, knäckebröd, muesli, fruit, aardappelen, pasta, rijst, peulvruchten, couscous, melk en melkproducten, koekjes, snoep, chocola en alle andere suiker en suikerrijke producten. Koolhydraten komen niet voor in vlees, kaas, noten, vet en weinig in groenten.
De koolhydraten worden omgezet in glucose. Na het eten komt de glucose in het bloed terecht. Het bloed brengt de glucose bij de cellen in het lichaam die het gebruiken als brandstof. Zonder glucose kunnen wij niet leven. Zoals een auto niet zonder brandstof kan, kan een mens niet zonder glucose. Het lichaam kan ook zelf glucose maken, bijv. uit spiereiwit. Dat is nodig als u een lange tijd niets heeft gegeten. Ook die glucose komt in het bloed terecht.
Koolhydraatbeperkte voeding bij diabetes
Als u diabetes type 2 heeft maakt de alvleesklier in de meeste gevallen te veel insuline aan. Het lichaam is niet meer zo gevoelig voor insuline (insulineresistentie). Ondanks dat de insuline spiegels te hoog zijn blijft het glucose ook te hoog. Dat is niet gunstig voor het lichaam en uw gewicht. Insuline is namelijk een opbouwend hormoon, waardoor de glucose omgezet wordt in vet en vooral om uw middel blijft zitten (het bekende zwembandje/buikje).
Het is dus van belang dat het lichaam minder insuline aanmaakt. Elke keer als u eet, wordt er insuline aangemaakt in de alvleesklier. En dat geldt vooral als u koolhydraten eet.
Als u minder koolhydraten gebruikt heeft dat de volgende voordelen:
- De alvleesklier komt tot rust omdat er minder insuline aangemaakt hoeft te worden.
- De bloedglucosewaarden vertoont minder pieken en dalen, waardoor u zich beter voelt. De glucosewaarden verlagen.
- De insuline spiegel wordt lager en hierdoor wordt ook het vetweefsel gemakkelijker aangesproken. De vetverbranding wordt gestimuleerd en u valt af.
Een koolhydraat beperkt voeding kan zeker helpen om uw glucosewaarden te normaliseren en in veel gevallen hoeft er geen medicatie gebruikt te worden of kan de medicatie vermindert of gestopt worden. Ook de insuline hoeveelheden kan verminderd worden. Dit moet altijd in overleg met de huisarts en/of diabetesverpleegkundige.
Ik werk veel met een koolhydraat beperkte voeding. Zowel bij diabeten als bij overgewicht.
Afhankelijk van uw voedingspatroon kan ik u helpen hoe “streng” de koolhydraat beperking moet zijn om de glucosewaarden te stabiliseren en te normaliseren.
Indien uw glucosewaarden verlagen is het in veel gevallen noodzakelijk dat de medicatie aangepast moet worden om hypo ’s te voorkomen. Dit moet altijd in overleg met de huisarts of de diabetes verpleegkundige.
Een fijn bijverschijnsel van deze voeding is dat er veel minder behoefte is aan de zoete tussendoortjes. Dus de drang tot “ik moet wat zoetigs eten” vermindert of gaat zelfs weg.
Het lijkt erop dat een koolhydraat beperking een hype is, maar dat is het beslist niet. Deze manier van eten is wetenschappelijk onderbouwd en wordt aanbevolen in de Voedingsrichtlijn Diabetes Federatie ( NDF).
Gezonde leefstijl
Een gezonde leefstijl is niet alleen gunstig voor uw gewicht en diabetes, maar houdt ook hart- en bloedvaten in conditie en verkleint zo de kans op het ontstaan van hart- en vaatziekten.
Wat houdt een gezonde leefstijl nu precies in?
Hierbij moet u aan de volgende punten denken:
- gezond eten
- niet roken
- bewegen
- met mate alcohol
Voor iedereen met diabetes is het belangrijk om zo gezond mogelijk te leven. Gezond eten en voldoende bewegen helpt goede bloedglucosewaarden te krijgen. Een half uur matig-intensief bewegen per dag heeft al effect. Bewegen zorgt er voor dat de cellen gevoeliger worden voor insuline, ze hebben er minder van nodig. Soms heeft afvallen en meer bewegen zelf zoveel effect, dat u geen medicijnen hoeft te gebruiken. Dat kan vooral gebeuren bij mensen die nog niet lang diabetes type 2 hebben.
Stoppen met roken is op elke leeftijd de moeite waard. Vanaf de eerste dag dat u stopt krijgen hart en bloedvaten het gemakkelijker. De kans op hart- en vaatziekten is al binnen een half jaar na het stoppen enorm gedaald.
Niet roken helpt om alle mogelijke diabetescomplicaties zoals nier- en zenuwschade en slagaderverkalking te voorkomen.
